BLOG – Grietje Bruijntjes
Verhelderen, verbeteren en verdiepen van samenwerkingsrelaties: Feedback!
Door middel van het geven en ontvangen van feedback genereren we meer duidelijkheid over hoe we elkaar ervaren, wat de effecten hiervan zijn en creëren we op basis van deze informatie een mogelijkheid onszelf en elkaar te beïnvloeden, met name op basis van voortschrijdend inzicht en begrip. Hoewel feedback als communicatie instrument een bekend verschijnsel is in veel organisaties, is het lang niet altijd structureel geïncorporeerd. Toch kan het veel opleveren wanneer dit wel een vanzelfsprekende gewoonte wordt.
Verhelderen van niet-rationele processen
In een organisatie is er sprake van rationele en niet-rationele of ook wel dysfunctionele processen genoemd. Kenmerkend voor rationele processen is dat deze te duiden, te plannen, te structureren en te organiseren zijn: werken de computers, kunnen we de investering bekostigen, klopt de verzendlijst, is de bestelling verpakt, is de vergaderruimte gereserveerd? Rationele processen zijn voorwaardelijk van belang: het nemen van ‘de juiste maatregelen’. Je zou het de hardware kunnen noemen. En dan blijkt het toch niet te lopen zoals gepland en verwacht. Het bedenken en integreren van modellen, methoden en technieken ten behoeve van het bereiken van doelen en resultaten is weliswaar basaal van belang, maar garandeert dus niet perse een gewenste uitkomst.
Het handelen van mensen vindt dus niet alleen plaats op basis van rationele overwegingen. Dit weten we allang op basis van onze persoonlijke ervaringen in relatie tot ons persoonlijk gedrag, maar in hoeverre zijn we in staat dit te openbaren en te beïnvloeden?
Niet-rationele of dysfunctionele processen spelen zich af op persoonlijk niveau, binnen de groep/het team, hoe men met elkaar omgaat in de gehele organisatie. Je zou het de software kunnen noemen. Menselijk gedrag, ook binnen een organisatie, wordt sterk beïnvloed door onbewuste motieven. Gedrag wordt begrijpelijker als duidelijk wordt vanuit welke beweegredenen dit plaatsvindt.
Allerlei betekenisvolle gebeurtenissen hebben invloed op de ontwikkeling van onze persoonlijkheid. Zo kunnen ‘oude’ ervaringen ons behoorlijk in de weg zitten, maar ook helpen in de functionaliteit van ons gedag. Wanneer deze helpend zijn is dit prettig, wanneer deze beperkend of belemmerend werken lijkt verandering zinvol. Denk hierbij o.a. aan de behoefte aan erkenning, het streven naar macht, de angst om te falen, gebrek aan vertrouwen, angst om conflicten te hanteren, achterdocht, minderwaardigheid of doorgeschoten trots (ego).
Het feitelijk functioneren van organisaties legt de belangrijke rol van niet-rationele processen bloot. Wanneer deze processen geïntegreerd worden in het organisatiegedrag en men beter kan plaatsen wat er ten grondslag ligt aan alle verschillende gedragingen wordt effectiever en efficiënter functioneren positief beïnvloed. Het mooiste zou zijn wanneer dit niet te instrumenteel wordt ingevoerd maar alle organisatieleden het belang hiervan gaan voelen waardoor het meer organisch kan plaatsvinden.
Feedback als ‘opstapje’
Het beïnvloeden van niet-rationele processen lossen we niet op met het integreren van feedback, daar is de materie te complex voor. We geven elkaar met het geven en ontvangen van feedback echter wel inzicht hoe we gedrag ervaren en welke effecten dit sorteert. Én we scheppen een situatie waarin het mogelijk wordt om bewuster te worden van eigen motieven/beweegredenen en die van anderen, jezelf en anderen beter te begrijpen, wat de waarde van effectiever gedrag kan zijn, wat voor gedrag dit dan zou kunnen zijn en hoe dit ingezet kan worden. En elkaar hierbij te helpen.
Wat te overwinnen?
Blijft er nog wel ‘een addertje onder het gras’: Ook met het willen/durven geven van feedback blijken (onbewuste) motieven een rol te spelen. We willen immers aardig gevonden en niet afgewezen worden, denken dat de ander het niet accepteert, vragen ons af of we de aangewezen persoon zijn om dit te mogen doen en hadden al eens ervaren dat de ander niet met feedback kon omgaan. Reflecteer dus vooral op jezelf en stel jezelf in dit opzicht ter discussie om jouw motieven nader te onderzoeken. En gebruik deze blog eens om te verhelderen waar jij en je collega’s staan!
Grietje Bruijntjes
We ontwikkelen programma’s die altijd naadloos aansluiten, ook full digital.
Benieuwd of dit programma ook werkt voor jouw organisatie?
Bel mij dan gerust even op om van gedachten te wisselen.
We ontwikkelen programma’s die altijd naadloos aansluiten, ook full digital.
Grietje Bruijntjes
Neem gerust vrijblijvend contact op om van gedachten te wisselen.
Hoe ga je om met de ‘struggles’ van jezelf en je mede-teamleden nu jullie samenwerken op afstand? Leer grip te krijgen op al deze zaken in deze digitale context.